
تالابهای استان گلستان - نمایش محتوای تولیدات ویژه
محتوای تولیدات ویژه
تالابهای استان گلستان
تالابهای استان گلستان
تالاب های آلاگل، آلماگل، آجی گل و گمیشان از مجموعه تالاب های بین المللی کشور در دشت ترکمن صحرا و در نزدیک مرز ایران و ترکمنستان از مناطق مهم دیدنی استان گلستان است که سالانه طبیعت گردان و گردشگران زیادی را به خود جذب می کند.
این تالاب ها زیستگاه مناسبی برای پرندگان آبزی و کنار آبزی مهاجر به شمار می روند و به دلیل این جاذبه های طبیعی در ایام مختلف پذیرای شمار زیادی از مسافران و گردشگران است.
برای رسیدن به این تالاب های با ارزش، باید مسیر 80 کیلومتری شهر گنبدکاووس تا بخش مرزی داشلی برون در شمال این شهرستان را طی کرد که در این مسیر می توان طبیعت بسیار زیبای شقایق ها و گندمزارها در فصل رویش و زندگی شتران در طبیعت کویری منطقه را مشاهده کرد.
این سه تالاب بین المللی که در شمال گنبدکاووس قرار گرفته است با سه هزار و 27 هکتار وسعت، محل زمستان گذرانی پرندگان آبزی و کنارآبزی که از شمال سیبری به این تالابها مهاجرت می کنند و نیز زیستگاه برخی پرندگان بومی به شمار می رود.
تالاب آلاگل در چند کیلومتری مرز ترکمنستان و در مرکز شوره زار بزرگ ترکمن صحرا واقع شده و یک دریاچه آب شور است، به همین علت پرورش ماهیان آب شور دریای خزر به ویژه ماهی سفید و کپور در این تالاب رونق زیادی دارد.
تالاب آلاگل در شرق جاده «اینچهبرون» آققلا قرار دارد و مساحت آن در زمان پرآبی به 2 هزار و 500 هکتار میرسد.
آب این تالاب مانند سایر تالابهای این منطقه، از رودخانه اترک و زهکشهای طبیعی و نهرهای شور به نامهای سامان و شورجه تأمین میشود.
برخی از محیط پیرامون این تالاب با پوشش نی و جگن و درختچههای گز پوشانده شده است. سطح آب این تالاب در نوسان است و میزان ورودی آب تالاب به آب رودخانه اترک بستگی دارد.
تالاب آلماگل که به معنی دریاچه سیب از مجموعه تالاب های بین المللی ایران است که در سال 1975 در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است.
تالاب آلماگل یکی دیگر از این تالابهای بینالمللی است که در شمال روستای تنگلی و با فاصله بسیار کمی از مرز ایران و ترکمنستان قرار گرفته است.
تالاب آلماگل 207 هکتار مساحت دارد که عمق آن در بیشتر نقاط یک تا 5/1 متر و حداکثر آن سه متر است.
حاشیههای این تالاب را پوشش نی فرا گرفته و ضلع جنوبی و مسیر کانال ورودی آب به تالاب نیز پوشیده از جنگلهای گز است. در این تالاب، به علت نزدیکی به مرز، شکار و هرگونه تیراندازی ممنوع است. آب تالاب آلماگل به علت نزدیکی به رودخانه اترک شیرین است
این تالاب که در فاصله حدود 270کیلومتری شهر گرگان واقع شده ، دارای حدود 72 هکتار مساحت بوده و از شمال به اراضی کشاورزی و جنوب به روستای تنگلی محدود می شود.
از میان تالابهای گلستان، تالاب گمیشان با آبگیری گسترده با نیزارهای انبوه در 45 کیلومتری گرگان حوالی بندرترکمن واقع شده است.
این تالاب 20 هزار هکتار وسعت دارد و ارتفاع آن 27 متر پائین تر از سطح دریاست که از یکسو با زمین های قرقابی و تپه ماهوری دشت وسیع ترکمن صحرا و از سوی دیگر با سواحل دریای خزر محدود است.
تالاب آجی گل 32 هکتار وسعت دارد، درختان گرم، نیزار و پوشش گیاهی تالاب مامنی برای پرندگان و چراگاهی برای دامهای روستائیان است و آب و هوای معتدل زمستان ترکمن صحرا سبب شده آب این تالاب زمستانها یخ نزند و زیستگاه مناسبی برای زمستان گذرانی پرندگان مناطق شمالی شده اند.
آجی گل، در فصل زمستان پناهگاه میلیونها پرنده مهاجری است که به آن پناه می آورند و این وظیفه بشر است تا زیستگاه تاریخی و طبیعی را حفظ کند و در فصل بهار مکان مناسبی برای طبیعت گردی است.
در این تالاب ها تاکنون 85 گونه پرنده شامل 19 گونه بومی و 66 گونه مهاجر شناسایی شدند که از میان پرندگان مهاجر، 14 گونه بومی و بقیه گونه زمستان گذر هستند.
تالاب آجیگل یکی دیگر از تالابهای بخش داشلیبرون است که بالغ بر 350 هکتار مساحت دارد که در بالادست آن دریاچه بسیار زیبا با مساحت 100 هکتار به نام نمک قرار دارد.
این تالاب از دو بخش تشکیل شده که قسمت غربی آن تا حدودی عمیق است و عمق آن در بیشتر نقاط یک تا 1.5 متر و حداکثر سه متر است و آب آن نیز از طریق رودخانه اترک تأمین میشود و قسمت شرقی آن نیز پوشیده از نیزار است که از بخش غربی جدا میشود.
در مجموع این تالابها از نظر خاستگاه حیات وحش و حوزه گیاهان آبزی دارای اهمیت و زیستگاه مناسب برای پرندگان، آبزیان، دوزیستان، خزندگان، صدفها و پستانداران است.
فلامینگو، غاز پیشانی سفید، پلیکان سفید و پاخاکستری، شاهی، عقاب دریایی و و انواعی از قوها، اردک ها، غازها، پرستوها و مرغان دریایی نیز در تالابهای گلستان دیده شدند.
استان گلستان به عنوان گنجینه اکوتوریسم در ایران مطرح و معروف است و وجود جاذبه های فراوان نظیر تالاب ها در گلستان سبب شده تا روند استقبال از آن گسترش یابد.
استان گلستان یکی از 3 استان شمالی کشور است که با بیش از 20 هزار کیلومتر مربع وسعت در حاشیه دریای خزر واقع شده است
استان گلستان یکی از سه استان شمالی کشور است که با بیش از 20 هزار کیلومترمربع وسعت در حاشیه دریای خزر واقع شده است، موقعیت طبیعی و جغرافیایی گلستان به گونهای است که برای هر سلیقهای طبیعت مورد نیاز را در اختیار قرار میدهد در واقع در این استان، جنگل، دریا، کوه و دشت در کنار هم جمع شدهاند.
در این میان، تالابهای آلاگل، آلماگل، آجیگل و گمیشان از مجموعه تالابهای بینالمللی کشور در دشت ترکمنصحرا و در نزدیک مرز ایران و ترکمنستان از مناطق مهم دیدنی استان است.
این تالابها زیستگاه مناسبی برای پرندگان آبزی و کنار آبزی مهاجر به شمار میروند و به دلیل این جاذبههای طبیعی در ایام مختلف پذیرای خیل بیشماری از مسافران و گردشگران است.
در نخستین اجلاس دفتر تحقیقات بینالمللی پرندگان آبزی و مهاجر که در سال 1350 در رامسر با شرکت پژوهشگران و کارگزاران حفاظت از محیط زیست برگزار شد، این تالابها در گنبدکاووس از تالابهای بینالمللی اعلام شدند.
مجموعهی این تالابها، زیستگاه ویژهای برای بسیاری از پرندگان آبزی و کنار آبزی بوده که با شروع فصل سرما، پرندگان مهاجر از نواحی شمالی به این تالابها مهاجرت کرده و نیمی از سال را زمستان گذرانی میکنند.
پرندگان مهاجر نظیر فلامینگو، قو، غاز، بالکان، حواصیل، چنگر، آبچلیک، اگرتها، پرستوهای دریایی، سلیم و کاکاییها از عمده پرندگان موجود در این تالابها هستند.
در واقع تالابهای بینالمللی بخش مرزی «داشلیبرون» گنبدکاووس از جمله نقاط بسیار دیدنی و جذاب مناطق کویری شمال این شهرستان، به دلیل زیبایی خاص، حیاتوحش و مواد غنی، همواره مورد توجه گردشگران و محقق است.
.
یکی از تالابهای مورد علاقه پرندگان مهاجر تالاب گمیشان است که به عنوان یک ذخیرهگاه ژنتیکی باارزش یاد میشود.
این تالاب در 60 کیلومتری شمال غرب گرگان بعد از گرگان، بندرترکمن و گمیشان قرار دارد.
در ضمن این را هم بدانید که به طور معمول در تالاب گمیشان 100 نوع پرنده نادر را میتوانید تماشا کنید.
همچنین این تالاب به عنوان یک منطقه تفریحی است تالاب گمیشان در غرب دشت ترکمن، حاشیه شرقی دریای خزر، واقع شده است، مساحت آن درحدود 30 هزار هکتار برآورد شده است.
از قدمت این تالاب اطلاعاتی دقیقی در دسترس نیست اما با توجه به این که سطح آب دریای خزر در زمان سلطنت سومین شاه خوارزم به قدری پایین بود که از تالاب انزلی چیزی جز بستری، بیش به جا نمانده بود و با توجه به زمان سلطنت «استرکه» بین سالهای 125 تا 155 قمری در زمان فرار «سلطان محمد خوارزم شاه» به جزیره آبسکون در سال 716 قمری میتوان نتیجه گرفت که از آن سالها به بعد با افزایش آب دریا در این منطقه تالاب ایجاد شده است تالاب گمیشان علاوه بر ارزشهای اکولوژیکی، تفریحی و اقلیمی و آموزشی که دارد در حفظ مناسبات اقتصادی و اجتماعی منطقه نیز اهمیت به سزایی دارد.
در ضمن با توجه به فقدان ارزش کشاورزی اراضی این منطقه، تالاب گمیشان یکی از منابع تامین مالی اهالی محسوب میشود از ویژگیهای منحصر به فردی که تالاب گمیشان دارد اکوسیستم کم نظیر آن است که در آن میتوان از انواع ماهیان، سختپوستان، نرمتنان، دوزیستان، خزندگان و پرندگان نام برد.
این تالاب همچنان پایگاه پاییزی و زمستانی برخی از پرندگان در حال انقراض و نادر جهان است.