آنچه سبب شد حادثه عظیم عاشورا، زنده و پویا بماند علت موجده‌ی این حادثه بوده است. کاروان کوچکی که ترکیب نفرات آن اگر چه صرفاً نظامی نبوده بلکه چنان رعب و وحشتی در دل حکومتگران وقت ایجاد کرده که منجر به یک رویارویی سخت نظامی شده بود بیداری امت اسلامی، احیاء سنت‌های اجتماعی و دینی رسول خدا و خیزش عدالت‌خواهی امت اسلامی دغدغه خاطر حاکم وقت بوده است و همه اینها زمانی میسور بود که امانت اداره امور به دست کسی سپرده شود که نیت وی چنین بود: و انی لم‌اخرج اشرا، و لابطراً، و لامفسداً، و لا ظالماً، و إنما خرجت لطلب الاصلاح فی امه جدی. ارید أن آمر بالمعروف و انهی عن المنکر، و اسیر بسیره جدی و أبی علی بن ابی طالب علیه السلام. مقتل الحسین، خوارزمی، ج 1، ص 188. من از شهر و دیار خویش برای راحت‌طلبی، [صرفاً] به دست گرفتن حکومت و خوشگذرانی خارج نشده‌ام و انگیزه‌ام از قیام ستمکاری و تبهکاری نیست، بلکه می‌خواهم امت جدم (امور مسلمین) را اصلاح نمایم و آنها را به راه راست هدایت و از انحراف جلوگیری کنم و به راه و روش جدم و پدرم قدم بردارم. اول محرم: * آغاز ماه حزن و اندوه اهل بیت علیهم السلام اول محرم، سرآغاز ماه حزن و اندوه اهل بیت پیامبر علیهم السلام است. همه دوست داران و پیروان خاندان پیامبر صلی الله علیه وآله غمگین و محزون اند. مراسم و مجالس شادی در میان آن ها تعطیل است. امام رضا علیه السلام می فرمایند: «همین که ماه محرم فرا می رسید، لبخند از لبان پدرم محو می شد و دیگر کسی ایشان را متبسم نمی دید.