زیارت ناحیه مقدسه یکی از زیارتهای امام حسین علیه‌السلام است كه از جانب حضرت حجت(عج) صادر شده ‌است. این زیارت با درود بر پیامبران و اهل بیت پیامبر اكرم(ص) و امام حسین(ع) و یاران باوفایش در کربلا آغاز می‌شود. آنگاه به شرح اوصاف و کردار حضرت پیش از جنگ، زمینه‌های جنگ، شرح شهادت و سختی‌های ایشان، و عزادار شدن همه هستی می‌پردازد. در پایان، با توسل به اهل بیت و دعا پایان می‌پذیرد. آنچه در پی می‌آید، نوشتاری روشنگر در همین زمینه است.
زیارت «ناحیه مقدسه» سوگنامه تأثرانگیز و مرثیه سوزناك امام مهدى(عج) براى جد بزرگوارش حضرت سیدالشهدا(ع) در روز عاشوراست كه عاشقان و شیفتگان اهل بیت در روز عاشورا و غیر آن زمزمه‌اش مى‌كنند. امام زمان(عج)، كسى كه زمان در اختیار او و تمام صحنه‌ها و لحظه‌های هر روز در مقابل نگاه اوست. با چشمی نافذ جاى جاى دشت بلا و لحظه به لحظه حماسه عاشورا را مشاهده و سوز عطش و سوزش سیلى و تازیانه را بر پیكر عاشورائیان لمس مى‌كند.
هیچ زیارتى همانند این زیارت، عمق فاجعه كربلا را بیان نكرده است. در حقیقت این زیارت آموزه‌هایى از عشق، معرفت، عرفان، سوز، حماسه و توسل است. در عین حال كه مرثیه است، مسؤولیت آفرین و حركت‌ساز هم هست. این زیارت شامل ده بخش كلى است:
1. سلام
این نام الهى و زمزمه بهشتیان، رمز گشایش و سلامت است. سلام درنوردیدن فاصله‌ها و نشانه نبودن فاصله است. راستى در طلیعه كدام زیارت «سلام» نیست؟ اما این زیارت از اكثر قریب به اتفاق آنها بیشتر سلام دارد كه مجموع آنها در چهار محور بیان شده است:
1ـ1. سلام بر انبیا: در ابتداى این زیارت نام 23 تن از انبیاى الهى علیهم‌السلام ذكر شده است كه سلام بر آنها و اعتراف به مقامات و فضایل آنان، زائر را به جایگاه توحید و نبوت رهنمون می‌سازد. در اینجا دقت به دو نكته بسیار ضرورى است:یك) معدن تمام این حسنها و جلالتها، ذات اقدس الهى است و «نبوت» رشته پیوند خلق و خالق است و استحكام آن به امر «ولایت» می‌باشد كه در دنبال به آن اشاره شده است. دو)اغلب صفات ذكر شده انبیا یادآور رنج و محنت‌هاست؛ مانند صبر ایوب و زكریا، شهادت یحیى علیهم‌السلام و... كه قابل مقایسه با مصائب كربلا نیست.
2ـ1. سلام بر اولیاى دین: امام زمان(عج) در سه جاى این زیارت براى زائر درس و پیام امام شناسى دارد:
یكم. در اوایل زیارت بعد از سلام بر پیامبران، نام چهار تن از اصحاب كسا(علیهم‌السلام) با ذكر برخى از خصوصیاتشان بیان شده است:
ـ سلام بر امیر مؤمنان كه تنها او شایستگى و افتخار برادرى با رسول خدا صلى‌الله علیه وآله را داشت.
ـ سلام بر فاطمه كه دختر و پاره تن رسول خداست.
ـ سلام بر امام حسن مجتبى كه جانشین پدر بزرگوار خود بود.
ـ سلام بر حسین كه خونش را به اسلام هدیه كرد.
دوم. در قسمت دعا و درخواست امام زمان(عج)مى‌آموزاند كه امام‌شناسى به هنگام توسل، تنها راه است؛ لذا زائر، خداوند متعال را به انوار طیبه معصومین قسم می‌دهد و نام ائمه هدی را ـ یك به یك ـ ذكر كرده، سپس درخواستش را عرضه مى‌دارد.
سوم. در دعاى قنوت دوباره یاد ائمه شكوفا می‌شود و ویژگی‌هاى پنج تن آل عبا در این قسمت بسیار حائز اهمیت می‌باشد.
3ـ1. سلام بر روح زیارت: سلام بر سالار شهیدان در زیارتهاى دیگر یك جا و به صورت كلى آمده است؛ ولى در این زیارت سلام، گاهى با ذكر نام و فضایل و عملكرد ایشان و گاهى بر اعضا و جوارح بیان شده است.
ـ سلام بر اعضا و مصیبت جانسوز آنها: «السلام على الشیب الخضیب: سلام بر محاسن به خون خضاب شده».
ـ «السلام على الخدّ التریب: سلام بر گونة خاك‌آلود».
ـ «السلام على الثغر المقروع بالقضیب: سلام بر لبى كه با نى زده شد».
ـ «السلام على الرأس المرفوع: سلام بر سرى كه بالاى نیزه شد».
ـ «السلام على الاجساد العاریه فى الفلوات: سلام بر اجسادى كه برهنه در بیابان رها شد».
نكته قابل دقت در این بخشها، اشاره به نوع مصیبت‌هاست كه عمق فاجعه یزیدیان و مظلومیت اهل بیت را روشن می‌سازد.

ذكر فضایل و مناقب سیدالشهدا(ع)
در بخشى از سلامها به نمونه‌اى از فضایل و كرامات امام حسین علیه‌السلام اشاره شده است؛ مانند: «السلام على ابن خاتم الانبیاء: سلام بر فرزند خاتم پیامبران»، «السلام على من بكته ملائكه السماء: سلام بر كسى كه فرشتگان آسمان بر او گریستند»، «السلام على من اطاع الله فى سره و علانیته: سلام بر كسى كه در آشكار و نهان اطاعت خدا كرد»، «السلام على من جعل الله الشفاء فى تربته: سلام بر كسى كه خداوند شفا را در تربت او قرار داده است»، «السلام على من الاجابه تحت قُبـته: سلام بر كسى كه دعا زیر گنبدش اجابت می‌شود»، «السلام على مَنِ الائمه من ذریته: سلام بر كسى كه امامان از فرزندان او هستند».
در روایتى نیز آمده است: «انه سبحانه، عوض شهادَته بثلاث خصال جعل الشفاء فى تربته و اجابه الدعاءِ تحت قبته والائمه من ذریته:خداوند سبحان در ازای شهادت امام حسین، سه موهبت به او عنایت كرد: شفا در تربتش، اجابت دعا در زیر گنبدش و ائمه را از ذریه‌اش قرار داد»؛ لذا امام صادق علیه السلام به هنگام بیماری، دستور دادند شخصى به كربلا برود و برایشان دعا كند.

4ـ1. سلام بر حسینیان
یاران امام حسین علیه السلام اصحاب فداكارى بودند كه در رأس اصحاب و یاران تمام انبیا و اولیا بوده و هستند؛ همان طورى كه امام خود فرمود: «انى لا اعلم اوفى و لا خیراً من اصحابى: من یارانى باوفاتر و بهتر از اصحاب خود سراغ ندارم.» امام‌زمان(عج) بر یاران پاكباز و سربازان مخلص، سلامهایى می‌كند كه مانند سلام بر مولایشان است، تا زائران بیاموزند براى یاورى ولى زمان چگونه باید بود:
ـ «السلام على النفوس المصطلمات: سلام بر بدنهاى به زنجیر كشیده شده».
ـ «السلام على الارواح المختلسات: سلام بر روحهاى به پنهانى برده شده».
ـ «السلام على الاجساد العاریات: سلام بر پیكرهاى عریان».
ـ «السلام على الجسوم الشاحبات: سلام بر جسمهاى نحیف و رنگ باخته».
ـ «السلام على الابدان السلیبه: سلام بر بدنهاى جامه ربوده».
ـ «السلام على المجدلین فى الفلوات: سلام بر جنگاوران بیابان».
ـ «السلام على النازحین عن الاوطان: سلام بر دورافتادگان از وطن».

2. دلدادگى به امام حسین(ع)
خدمت در محضر سالار شهیدان و توفیق یارى حضرت و شمشیر زدن در ركاب او، از بزرگترین توفیقات الهى بود كه نصیب برخى از خواص آن عصر شد. امام زمان(عج) نیز عاشق جد بزرگوار خود و مشتاق خدمت به اوست و به ما نیز می‌آموزاند كه باید این چنین بود كه می‌فرماید: «اگر روزگار مرا به تأخیر انداخت و مقدرات از یارى و نصرت تو در روز عاشورا بازداشت، صبح و شام بر تو ندبه می‌كنم و به جاى قطرات اشك برتو خون می‌گریم».

3. اوصاف، ویژگیها و سیرت حسینی
امام زمان(عج) در این باره می‌فرماید: امام حسین(ع) داراى حسب و نسب شریف و ارزشمند و منقبت‌هاى فراوان و سوابق درخشان و متخلق به اخلاق نیكو است. به نمونه‌هایى از این فضایل در چهار بخش اشاره مى‌شود:
1ـ3. فعالیتهاى اجتماعى: حضرت در این خصوص خطاب به جد بزرگوارشان مى‌گوید: «اشهد انك قد اقمت الصلاه و آتیت‌الزكاه و امرت بالمعروف و نهیت عن المنكر و العدوان: گواهى می‌دهم كه تو نماز را بر پا داشتی و زكات پرداختی...»، «و سننتَ السنن واطفأت الفتن و دعوتَ الى الرشاد و اوضحْتَ سبل السداد: سنتها را انجام دادی و آشوبها را فرو نشاندى، به پاكى و راستى خواندی و راههاى صلاح را روشن و مبین ساختى»، «و لعماد الدین رافعا و للطغیان قامعا و للطغاه مقارعا و للامه نا�