
محرم در بین گرگانیها - نمایش محتوای تولیدات ویژه
محتوای تولیدات ویژه
محرم در بین گرگانیها
محرم در بین گرگانیها
محرم در هر دیاری با سنت های مردم آن سرزمین آمیخته شده است و در این بین در گرگان ما نیز محرم با رونق دوباره تکیه ها و زنده شدن بافت تاریخی شهر، طوق بندان ها، علم گردانی ها، چهل منبره عصر تاسوعا، دسته چوبی و ... همراه است.
البته در باب محرم سال جاری میتوان به دو نکته اشاره کرد. نکته نخست ثبت دو آئین طوق بندان و چهل منبره گرگان در فهرست آثار ملی به ترتیب با شماره های 431 و 550 با پیگیری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان است که البته امیدواریم با تداوم این پیگیری ها دسته چوبی گرگان نیز در فهرست آثار مذکور ثبت شده و در این میان اداره کل میراث فرهنگی با ثبت این آثار وظایف خود را تمام شده ندانسته، بلکه با توانی مضاعف نسبت به گذشته، تمهیدات معرفی بیش از پیش سنت ها و آئین های گرگان در محرم را به ایرانیان فراهم نماید
با چهل منبره گرگان زمین
غروب روز تاسوعا مراسم چهل منبره در برخی خانه های بافت تاریخی شهر گرگان انجام شد.
خانواده های صاحب منبر در غروب تاسوعا بر طبق یک سنت قدیمی بر روی منبرهای دارای قدمتشان که پشت به پشت به آنان رسیده قورمه سبزی، ساک ( غذای اصیل گرگانی) ، شربت تخم شربتی و ... قرار داده و از مهمانان پذیرایی میکنند.
همچنین افرادی که دارای حاجتی هستند به ۴٠ منبر سر زده تا مطابق باوری قدیمی بر هر یک از این منبرها شمعی روشن کرده و آرزوی شان برآورده شود.
اسدالله معطوفی در ضرب المثلها، کنایات و باورهای مردم گرگان مینویسد: در مراسم چهل منبره ، برخی از افراد دارای حاجت به صورت پابرهنه به منبرها برای روشن کردن شمع مراجعه میکنند. در گذشته عده ای نیز سر یا شانه خود را گلمالی میکردند. برخی نیز معتقد بودند از منبر اول تا منبر چهلم نباید با کسی صحبت کنند.
در مراسم چهل منبره همچنین تازه عروس و دامادها شمعهای بزرگ در منبرها روشن میکنند تا زندگی شیرینی نصیبشان شود.
لیکن در این بین عدم توجه صدا و سیمای مرکز استان در پرداختن به این سنت های محرم در گرگان و عدم پوشش رسانه ای آن است که خود در گذر زمان سبب مهجور ماندن این ظرفیت میشود
بنا بر باور تاریخی گرگانی ها افراد دارای حاجت به خصوص زنان و دختران میبایست برای برآورده شدن خواسته شان بر سر چهل منبر حاضر شوند و بر هریک شمعی روشن کرده تا نذرشان برآورده شود.
برخی معتقدند از منبر اول تا چهلم نباید لام تا کام سخنی گفته شود. البته بعضی در گذشته با سر یا شانه گل مالی شده در مراسم مذکور حضور می یافتند.
دسته چوبی گرگان را از یاد نبرید
حرکت دسته چوبی در گرگان قدمتی دارد بس طولانی که ریشه آن به قرن ها پیش باز می گردد.
امسال نیز دسته چوبی محله میخچه گران گرگان یک روز بعد از عاشورا و ساعت 20 و 30 از این محل به سوی دیگر محلات بافت تاریخی شهر حرکت می کند که در این بین حضور گرگاندوستان علاقمند به فرهنگ محرم سبب ساز رونق و شکوه بیش از پیش این سنت تاریخی گرگانیان خواهد شد.
لُمباندن لقمه ها در کنار چشمان نیازمندان
حضور زنان نیازمند کاسه به دست در پشت دربهای بسته برخی تکیه ها برای لقمه ای غذا و البته برخورد نحقیر آمیز عده ای با آنها از نکات تاسف آور محرم در گرگان است.
البته نمی توان به اجبار کسی را به کمک کردن به دیگران واداشت لیکن چگونه لقمه ها از گلو پایین می رود در حالی که چند متر آن سو تر عده ای با حسرت به غذایی که میلمبانیم زل زده اند.
در این بین از اقدام نیکوکارانه بسیاری که غذاهای نذری خود را در بین ساکنان برخی محلات خاص، مراکز نگهداری کودکان بی سرپرست و بد سرپرست، خانه های سالمندان، مراکز ترک اعتیاد و ... توزیع کردند بی تفاوت گذشت.
عزاداری متمرکز تاسوعا در گرگان؛ اقدامی شایسته که باید تداوم یابد
عزاداری متمرکز بسیاری از هیئت های عزاداری گرگان در روز تاسوعا و در خیابان امام خمینی گرگان اقدام شایسته ای بود که مطمئنا در صورت برنامه ریزی بیشتر در سال های بعد باشکوه تر نیز برگزار خواهد شد.