
کارگاه قالی بافی - نمایش محتوای تولیدات ویژه
محتوای تولیدات ویژه
کارگاه قالی بافی
کارگاه قالی بافی
اين صنعت در سراسر استان به صورت کارگاهى (در مناطق شهرى) و تک بافى (در نقاط روستايى) رواج دارد و هر ساله مقدار قابل توجهى از انواع قالى و قاليچه در طرح و نقشهاى متنوع و بافتهاى گوناگون به بازارهاى داخلى و خارجى عرضه مىشود.
صداى ضربات يکنواخت برخورد شانه بر تار و پود قالى، موسيقى زندگى ترکمن است. قالى با همه چيز ترکمن عجين است با رنج و شادى با زندگى و مرگ.
نقوش قالى ترکمن هندسى است و متن فرش ترکمنى از نقشهاى هندسى منظم و مکرر پوشيده شده است. عناصر سازنده قالى ترکمن عبارتند از: گلهاى بزرگ و کوچک در صفحه مرکزى، حاشيههاى موازى که در رديفهاى منظم قرار گرفتهاند، طرحهايى از اشکال گياهى و عناصرى از تمغاها (علامت باستانى طايفه)، نمادهائى از پرندگان شکارى محافظ قبيله (توتم) که مورد احترام است، و گل، نشان و علامت خاص هر طايفه مانند گل «سالور»، گل «تکه»، گل «يموت»، گل «ساريق» و گل «چودوز».
قالى چنان با لحظات زندگى ترکمن عجين است که فرشهاى درون يک اوى يا خانه، تاريخچهٔ خانواده به حساب مىآيد. به اوى که پا مىگذارى «انيسي» و «کاپونق» نوعى قاليچه ورود ميهمان را گرامى مىدارند. تمام قالىهاى زيرانداز جهاز زن خانواده است. بر «نمازليق» (جانماز) نماز مىگذارند و به آن قطعه فرش کوچک که در کنارى افکنده شده و کودک بر آن مىخزد «سالاچيق» مىگويند. به هنگام جشن بر نمدهاى کف اوى «خال» (فرش بزرگ) را مىافکنند. «توربا و چووال»، غرجين (خورجين) کمدها و اشکافهاى خانهاند که براى نگاهدارى آذوقه و وسايل از آنها استفاده مىشود. کيفهاى متعددى از قالى و گليم، هريک کاربردى دارند و اين همه را بر دار قالى خوابيده (ابزارى بسيار ابتدائى) که از چند قطعه چوب قابل حمل و نقل ساخته مىشود، مىبافند. رمز و کنايهاى که بر فرش ترکمن نقش شده، از زندگى مادى و معنوى او نشأت گرفته است. صدها گل بزرگ و کوچک، بهار استپ را به ياد مىآورند. نقش شاخ قوچ که به کرات و بر هر بافتهاى ديده مىشود، نماد خير و برکت و پاسدار حيات مادى جامعه رمهدار است و نقش ساده شدهٔ برنده شکارى يادآور توتم فراموش نشده طايفه و اشکال حيوانات جادويى، طلسمهايى است که براى رماندن ارواح شيطانى و حفاظت ساکنين خانه و انتخاب گل طايفهاى ديگر به جاى طايفه خودى تاريخ شکست و مقهور شدن و از دست دادن استقلال و پذيرش سلطه طايفه ديگر را بازگو مىکند و اين همه فرهنگ ترکمن است که همچون کتيبهاى بر فرش نقش شده است.