مردم خطه گلستان با گویش های گرگانی، تات، ترک قزلباش، مازندرانی، ترک آذربایجان، شاهرودی، سبزواری، ترکمنی، سیستانی و بلوچ برای شرکت در جشن یلدا از چند روز قبل به خانه بزرگتر فامیل دعوت شده و نیز با تهیه هندوانه، انار، آجیل، پخت لبو و باقالی به استقبال طولانی ترین شب سال می روند.
در این شب جوانان گلستان به خانه پدربزرگ ها و مادر بزرگ ها رفته و ضمن دورهم‌نشینی و خواندن حافظ ، شاهنامه و نَقل اندازی (داستانهای شفاهی)، تنقلات و میوه های تابستانی، باغی و جنگلی از قبیل هندوانه، انار، لیمو و پرتقال، ولیک و کندس و شیرینی‌ هایی همچون 'مَت و کَسمَک' تناول می کنند.
آنان همچنین پای صحبت ، تجربیات و داستان‌های بزرگترها تا پاسی از شب می نشینند و معتقدند که صبح بعد از یلدا روز پیروزی خورشید بر سیاهی و تاریکی‌ها است.
از سوی دیگر جشن یلدا علاوه بر اینکه بهانه ای برای دور هم جمع شدن اعضای خانواده و انجام صله رحم است موجب رفع کدورت های احتمالی برخی از خویشاوندان نیز می شود.
شب یلدا در بین سیستانی ها در اول چله کوچک جشن گرفته می شود.
در تقویم سیستانی ها دو چله وجود دارد که شامل چله کوچک که اصطلاح «چله خوردkhoord» و چله بزرگ که به «چله کلوkalo» معروف بوده ، است و چله کوچک و بزرگ از اول دی ماه آغاز و تا 10بهمن ماه ادامه دارد.
شب اول دی‌ ماه بزرگ‌ترین و طولانی‌‌ترین شب سال و آغاز انقلاب زمستانی در تقویم ایرانی شناخته شده است.
در ایران باستان خورشید و نور جایگاه ویژه‌ای دارد و مهر یا خورشید نقش بسزایی در حیات و تداوم زیست بوم و زندگی آنها داشته است.
یکی ‌از آئین‌های ویژه یلدا در بین قوم سیستانی گلستان و مازندران؛ دیدار بزرگان و سالخوردگان فامیل ‌است، از گذشته تاکنون در اولین شب چله افراد فامیل در همایشی صمیمی دورهم جمع شده و به قصه‌ بزرگترها گوش می‌دهند.
از جمله رسوم زیبا و پسندیده ایرانی در این شب عیادت از سالمندان و بیماران است و ملاقات با خویشاوندان و دوستان و رسیدگی به احوال نیازمندان از دیگر آداب نکویی است که در پرتو دستورات جامع و کامل اسلام، مردمان در این شب انجام می دهند.
این محقق فرهنگ عامه سیستانی، دیگر رسم یلدا را به جای تناول پسته خندان و تخمه ژاپنی، غزل خوانی ابیاتی از حافظ، دانه کردن انار و آراستن سفره به نانی است که از بهترین آرد محصول گندم سال تهیه شده است.
چنگالی (نان وروغن و شکر)، گندم بریان، شیرنَک وچَوَلی، قلیفی، کماچ، تَجگی، خرمالندو، تخمه هندوانه تفت داده از دیگر خوردنی های سفره یلدا در بین این قوم است.
همچنین در این شب صاحب‌خانه، دیوان حافظ را به بزرگتر فامیل که سواد دارد، می‌دهد، سپس هر یک از میهمانان نیت کرده و بزرگ مجلس با فاتحه بر حافظ، فالی برای آنان می گیرد.
قصه گویی و حافظ خوانی توسط بزرگان فامیل، بازی گل یا پوچ، لطیفه گویی، بیان خاطرات در این شب تا سحرگاه ادامه داشته و با نیایش به درگاه خداوند، طلب سلامتی برای حاضران، رزق حلال، آرزوی بارش مطلوب در زمستان و کشت خوب در بهار به پایان می رسد.
بازی هایی چون قلعه پوده، خسوخسو، کشتی کچ گردان(که یاداور کشتی های رستم وشاهنامه است) نیز در برخی روستاهای سیستانی نشین گلستان به این مناسبت انجام می شود.
در یلدا و شب های سرد چله همچنین مادربزرگ ها و پدربزرگ ها با بیان آسوکه(داستان) که در آن مطالب اخلاقی، وطن دوستی، شجاعت، تلاش و همدلی گنجانده شده است و نیز شاهنامه خوانی ضمن سرگرم کردن کودکان و جوانان به انتقال فرهنگ ایرانی کمک می کنند.
در این شب خانواده پسر برای عروس خود مقادیری میوه و هدیه تهیه کرده و به خانه او می برند.
آئین شب یَلدا یا شب چلّه یکی از کهن‌ترین جشن‌های ایرانی است که طی شدن بلندترین شب سال و به دنبال آن بلندتر شدن طول روزها که مصادف با انقلاب زمستانی است، گرامی داشته می‌شود.

استان گلستان یک میلیون و900 هزار نفر جمعیت از اقوام مختلف با فرهنگ های گوناگون را در خود جای داده که برای جشن ها و مناسبت ها ازجمله یلدا آئین استقبال و آداب و رسوم خاص خود را داشته اما جمع شدن در خانه بزرگان فامیل و دورهم بودن در این شب بین همه قومیت ها مشترک است. در واقع شب یلدا در فرهنگ ما یعنی کنار هم بودن، به دیدن بزرگ‌‌تر‌ها رفتن و جشن گرفتن برای یک دقیقه فرصت بیشتر. این تصاویر هم مربوط به شب یلدا در کنار مادربزرگ یکی از خانواده های گلستانی در روستای کفشگیری حومه شهر گرگان است.